اهمیت کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری

باتوجه به نقش کلیدی کانی‌های رسی در ارتباط با ارزیابی کیفیت مخازن هیدروکربوری، در این مقاله با بیان خصوصیات ویژه و منحصر به فرد کانی‌های رسی، مروری بر اهمیت و نقش کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری شده است. نحوه تأثیر آن‌ها بر نگارهای پتروفیزیکی و شیل‌ها به­عنوان مخازن نامتعارف به تفصیل بررسی شده است. دلایل اهمیت شناسایی نوع، میزان و الگوی توزیع کانی‌های رسی با ذکر نوع و نحوه تأثیر هریک از پارامترهای مذکور بر پارامترهای مخزنی از قبیل تخلخل و تراوایی نیز بیان شده است. در ادامه، با توجه به کاربرد اشتباه اما مصطلح حجم شیل به جای حجم رس که سبب تخمین بیش از حد کانی‌های رسی و در نتیجه تخمین کمتر از اندازه واقعی درجه اشباع آب و نهایتاً تفسیر نادرست از تولیدی بودن مخزن می‌شود، استفاده از عبارت حجم رس(Vcl) به جای حجم شیل (Vsh)، پیشنهاد شده است. در این مقاله مرور کاملی بر روش‌ها و روابط مورد استفاده برای شناسایی نوع، حجم و الگوی توزیع کانی‌های رسی با توجه به اطلاعات پتروفیزیکی شده است. نهایتاً به بررسی تأثیر وجود کانی‌های رسی بر پارامترهای مخزنی مانند تخلخل و تراوایی با بررسی موردی سازند شوریجه پرداخته شد. نتایج نشان می‌دهد %16/24 حجمی افزایش میزان رس، سببp.u 5/7 واحد کاهش تخلخل مؤثر در سازند شوریجه می‌شود. در ارتباط با تراوایی، افزایش %16/23 حجم رس، سبب 64/0 واحد کاهش در تراوایی افقی و افزایش %45/18 حجم رس، سبب 56/0 واحد کاهش در تراوایی عمودی سازند شوریجه می‌شود.